La Hối với ca khúc "Xuân và Tuổi trẻ"
(Cadn.com.vn) - Có những khúc xuân ca, khi hát lên, lòng ta lại nôn nao nhớ về kỷ niệm của ngày Tết xưa cũ. Hơn 60 năm qua, mỗi độ xuân về, giai điệu thắm tươi, rạo rực và thiết tha của ca khúc "Xuân và Tuổi trẻ" của nhạc sĩ La Hối lại ngân lên lay động lòng người.
La Hối tên thật là La Doãn Chánh sinh năm 1920 tại Hội An (Quảng
Lúc bấy giờ, phong trào kháng Nhật nổi lên mạnh mẽ trên cả nước. Với nhiệt huyết tuổi thanh niên, La Hối tham gia phong trào và là lãnh đạo nòng cốt của tổ chức chống phát-xít Nhật tại Hội An và các vùng lân cận. Đồng thời là người đứng đầu một nhóm Hoa kiều kháng Nhật tại Việt
 |
|
Thiếu nữ và mùa xuân. |
Cuối tháng 3-1945, La Hối và 9 đồng chí cùng hoạt động bị Nhật bắt. Sau nhiều ngày bị giam cầm và tra tấn dã man, họ bị kết án tử hình và vùi lấp chung một huyệt tại chân núi Phước Tường, phía tây nam TP Đà Nẵng. Chiến tranh loạn lạc, cô gái dạy dương cầm đứt liên lạc, gia đình họ La không còn cơ hội để ghi chép lại các sáng tác âm nhạc của La Hối. Những tuyệt bản sau này bị thất lạc vĩnh viễn sau khi La Hối hy sinh. Chiến tranh kết thúc, Nhật đầu hàng quân đồng minh, ngũ bang Trung Hoa Lý Sự Hội tại Hội An đã cải táng 10 chiến sĩ đã hy sinh trong cuộc kháng Nhật (trong đó có La Hối) tại nghĩa trang Thanh Minh, ngoại ô TP Hội An. Họ lập kỷ niệm đài để người dân địa phương, không phân biệt Việt Nam hay Hoa kiều đến viếng mộ các chiến sĩ kháng Nhật...
Năm 1946, đoàn ca vũ Anh Vũ từ Hà Nội đi lưu diễn các tỉnh miền Trung. Đoàn đến Hội An trình diễn vở Tục Lụy của nhà văn Khái Hưng do nhạc sĩ Lưu Hữu Phước viết nhạc. Đoàn lưu diễn lúc ấy có ông Võ Đức Diên (trưởng đoàn), nhà thơ-nhà viết kịch Thế Lữ và vợ, các nhạc sĩ Văn Chung, Bùi Công Kỳ, Nguyễn Xuân Khoát... Khi đến Hội An, các nhạc sĩ của đoàn văn nghệ muốn gặp La Hối nhưng ông không còn nữa. Thương tiếc người nhạc sĩ tài hoa sớm hy sinh cho đại nghĩa, thi sĩ Thế Lữ xin phép gia đình họ La đặt lời ca Việt cho nhạc phẩm "Thanh Niên Dữ Xuân Thiên" với tên gọi mới "Xuân và Tuổi trẻ". Nhạc sĩ Nguyễn Xuân Khoát soạn hòa âm, nhạc sĩ Văn Chung soạn vũ điệu, Thế Lữ đạo diễn. Vũ khúc "Xuân và Tuổi trẻ" do đạo diễn kiêm thi sĩ Thế Lữ được cất lên lần đầu tiên tại nhà hát Phan Hương trên đường Minh Hương, TX Hội An (cũ). Trong những năm kháng chiến, "Xuân và Tuổi trẻ" theo chân những người yêu nhạc vào các vùng chiến khu, tận miền Nam và ra tới Việt Bắc. Nhớ thương La Hối, nhạc sĩ La Xuân sáng tác bài Mộng Doãn Chánh để tưởng nhớ La Doãn Chánh tức La Hối. Sau này, ca khúc đổi thành "Giấc mơ du tử", người Hội An quen gọi là "Hội An ngày về".
Với điệu valse, nhịp 3/4 đầy sức sống, trẻ trung và yêu đời, những ca từ trong "Xuân và Tuổi trẻ" vang lên thúc giục lòng người:
"Ngày thắm tươi bên đời xuân mới.
Lòng đắm say bao nguồn vui sống.
Xuân về với ngàn hoa tươi sáng.
Ta muốn hái muôn ngàn đóa hồng.
Ngày thắm tươi bên đời xuân mới.
Lòng đắm say bao nguồn vui sống.
Xuân về với ngàn hoa tươi sáng.
Ta muốn luôn luôn cười cùng hoa...".
Bài hát khép lại trong giai điệu thắm tươi, sinh động, nhịp nhàng như mãi lưu giữ một mùa xuân bất tận. Lời xuân ca cứ vang vọng mãi...
"...Hát vang lên đời ta thắm tươi.
Tiết xuân huy hoàng muôn sắc hoa.
Tiết xuân êm đềm muôn tiếng ca,
Xuân tưng bừng ... ".
Hơn nửa thế kỷ trôi qua, ca khúc "Xuân và Tuổi trẻ" vẫn réo rắt lòng người Việt
Văn Khoa
